De magie van terroir: hoe de Provence roséwijnen perfectioneert
Met het langdurige slechte weer hier in België lonkt Zuid-Frankrijk misschien wel om last-minute te vertrekken en daar de beste roséwijnen te ontdekken.
Wist je dat de Provence het enige wijngebied ter wereld is dat gespecialiseerd is in de productie van roséwijn? De Provence strekt zich uit over bijna 200 kilometer tussen de Middellandse Zee en de Alpen. Het landschap van de Provence is buitengewoon divers en betoverend, met lavendelvelden, olijfbomen, pittoreske dorpjes en natuurlijk de azuurblauwe Middellandse Zee. Dat maakt de regio een hele populaire reisbestemming, maar dat komt natuurlijk ook door de frisse, elegante roséwijnen met smaken van exotisch fruit en witte bloemen!
De Provence, pionier in de productie van roséwijn.
De eerste sporen van wijnbouw in de Provence gaan duizenden jaren terug. Al in 600 voor Christus vestigden de Feniciërs zich in het gebied wat nu de Provence is en introduceerden de druif. Aan het begin van de 20e eeuw besloten wijnboeren in de regio zich te verenigen en hun kennis te bundelen. De Provence, bestaande uit de drie AOP’s Côtes de Provence, Coteaux d’Aix-en-Provence en Coteaux Varois en Provence, is nu het enige wijngebied ter wereld dat zich voor 90 procent specialiseert in de productie van roséwijnen. Elk van de drie appellations heeft verschillende klimaat- en geografische omstandigheden, wat leidt tot een diverse selectie roséwijnen.
fotorecht (c) Pauline Chardin – CIVP
Dankzij de perfecte groeicondities in de Provence kunnen de wijnboeren druiven produceren met een perfecte balans. Dit zorgt voor unieke wijnen in haar soort. De duizenden zonne-uren per jaar, warme zomers, het mediterrane klimaat en de wind zorgen voor optimale omstandigheden die zorgen voor natuurlijke regulering en bescherming van de druiven. De Provence beschikt over vlakke maar goed absorberende bodems, die ideaal zijn voor het verbouwen van druiven. Deze unieke klimaatomstandigheden bevorderen een gezonde groei van de wijnstokken: de wind houdt de wijnstokken droog en geventileerd, waardoor ze beschermd zijn tegen schimmelziekten en er zo minder kunstmatige bestrijding nodig is.
fotorecht (c) Pauline Chardin – CIVP
Perfect terroir in de Provence
Roséwijnen uit de Provence worden beschouwd als de beste roséwijnen ter wereld, omdat ze hoge standaarden hebben voor de kwaliteit van de wijnen. Maar, zoals met elk goed recept, kan een perfecte roséwijn alleen gemaakt worden van perfecte druiven.
De wijnregio biedt een verscheidenheid aan terroirs die unieke roséwijnen produceren. Zo domineren de kalkrijke bodems en het mediterrane klimaat in de AOC Côtes de Provence, dat resulteert in roséwijnen met een lichtroze kleur en een fruitig-bloemige smaakstructuur met minerale nuances.
De AOC Coteaux d’Aix-en-Provence, met zijn steenachtige klei- en kalkbodem, produceert lichte, soepele rosés die gangbaar zijn voor elk gezelschap.
In de AOC Coteaux Varois en Provence daarentegen, wordt kalksteen en kleigrond afgewisseld met gebieden met grind en vuursteen. Samen met de koude, droge noordenwind zorgt dit voor droge, felgekleurde rosés met complexe aroma’s van vers fruit en kruiden. Voor iedere wijnliefhebber wat wils in de Provence!
Aan druivenrassen geen gebrek
In totaal worden er maar liefst 18 (!) verschillende druivenrassen verbouwd in de Provence. De drie belangrijkste druivenrassen voor roséwijnen zijn Grenache, Cinsault en Syrah. Het blenden van wijnen is traditie in deze regio. Het zorgt voor een perfecte harmonie tussen de druivenrassen en geeft, naast de bodem- en klimaatomstandigheden, de wijnen hun karakteristieken en vele nuances. Deze variëren tussen frisheid, exotisch fruit en witte bloemen. Dankzij de duizenden jaren ervaring van de wijnboeren en de perfecte groeicondities in de regio, groeien de druivenrassen goed en geven ze de roséwijnen de uitzonderlijke identiteit.
Grenache: Één van de meest aangeplante druiven ter wereld omdat deze goed kan tegen zeer warme weersomstandigheden. Deze geven genereuze en gestructureerde wijnen, en aroma’s van rode vruchten.
Cinsault: Wordt meestal aan andere druiven blends toegevoegd, maar wordt in de Provence veel gebruikt voor de productie van rosé wijnen. De druif produceert fijne, zachte wijnen met bleke kleuren en licht fruitige aroma’s.
Syrah: Syrah is een kruidige druif die zelden alleen te vinden is in rosé’s, maar wel vaak gebruikt wordt om toe te voegen aan andere druiven. Het bekende karakter is vaak pittig, met veel zwart fruit en geeft de wijn een mooie, levendige kleur.
Carignan: Hele vruchtbare druif, die vaak wijnen geeft met een hoog alcoholgehalte. Deze wordt tegenwoordig minder aangeplant in de Provence en wordt vaak geblend met Grenache, om de aroma’s van rood fruit te versterken.
Mourverdere: Ook bekend als Monastrell in Spanje. Deze druif produceert robuuste en alcoholische wijnen met aroma’s van zwart fruit en kruiden. In rosé heeft deze vaak een sterk aroma van violet en blauwe/zwarte bessen.
Tibouren: Is een minder bekende druif, maar is een authentieke druif uit de Provence. Hij is herkenbaar aan zijn bleke zalmkleur en rijke, bloemige geur.
Rolle: Het druivenras Rolle, synoniem voor Vermentino, is wijdverspreid in de Provence. Hij rijpt laat en heeft een warm klimaat nodig. Rolle geeft volheid aan de wijn en zorgt voor een aroma van citrusvruchten, peren, amandelen en venkel.
De wijnregio Provence
Beschermde Oorsprongsbenaming (AOP) – Appellation Origine Protégée
Dit is het hoogste kwaliteitslabel in Europa voor wijnen. Het betekent dat alle stappen van de productie van de wijn, van de druiventeelt tot het bottelen, volgens erkende vakkennis binnen hetzelfde geografische gebied plaatsvinden. Dit geeft de wijn zijn unieke eigenschappen en karakteristieke smaak.
De drie grote regio’s zijn:
- Côtes de Provence
Klimaat & wijnen: De grootste streek binnen de Provence, die zich voornamelijk aan de kust bevindt. Dankzij de koele lucht van de zee en de niet extreem stijlen gebieden is dit om wijn te maken de populairste streek. De wijnen zijn heel licht fruitig, maar vooral droog, hebben lichte zuren en licht kruidig en mineraal.
Beschermde AOC sinds 1977
868.000 hectoliter
28% biologisch
352 onafhankelijke bedrijven
38 corporaties
- Coteaux d’Aix-En-Provence
Klimaat & wijnen: De op één na grootste streek, met harde zon en flinke wind en de meeste mineralen in de ondergrond. De wijnen hebben over het algemeen een hogere zuurgraad en kruidiger karakter dan de fruitigere stijlen uit de andere delen.
Beschermde AOC sinds 1985
241.000 hectoliter
30% biologisch
73 onafhankelijke bedrijven
12 corporaties
- Coteaux Varois en Provence
Klimaat & wijnen: De kleinste en moeilijkste wijnstreek van de drie. Het is hooggelegen en heeft veel smalle stukken en hele stijlen hellingen, waardoor het voor veel producenten een uitdaging is. Daarnaast ligt de gehele streek erg landinwaarts, waardoor het er iets warmer is dan in de andere streken. De wijnen uit dit gebied zijn over het algemeen voornamelijk fruitig en fris.
Beschermde AOC sinds 1993
136.000 hectoliter
57% biologisch
65 onafhankelijke bedrijven
11 corporaties
Conclusie
De vraag naar premium roséwijnen blijft dus toenemen, en het is geen wonder dat wijnliefhebbers steeds vaker hun weg vinden naar de Provence. Met haar unieke terroir en eeuwenlange traditie van wijnbouw, biedt deze regio roséwijnen van ongeëvenaarde kwaliteit. De diversiteit van het landschap, het mediterrane klimaat en de vakbekwaamheid van de wijnboeren resulteren in roséwijnen die variëren van fris en fruitig tot complex en kruidig. De Provence, met zijn 18 verschillende druivenrassen en drie vooraanstaande AOP’s, heeft zich terecht gevestigd als de pionier in de productie van roséwijn.
Cin, cin, op rosé all day