Afgelopen herfst was ik uitgenodigd om de wijnregio Saumur, Touraine en Vouvray te verkennen. De Loire-regio is niet alleen uitgestrekt maar ook ongelofelijk fascinerend.
Om te beginnen, een kleine introductie. Een reis naar de Loire wordt vaak geassocieerd met een bezoek aan de kastelen uit de tijd van Louis XIV, maar wist je dat deze regio zoveel meer te bieden heeft dan enkel kastelen? Je kan een wijnreis maken langs de Loire, met bezoeken aan zowel grote als kleine wijndomeinen en châteaus.
Vanuit Brussel-Zuid of Lille ben je met de TGV slechts vier uur onderweg naar het hart van deze wijnregio. De Loire is op wijngebied verdeeld in vier grote regio’s, elk met zijn unieke klimaat en bodem, wat resulteert in een enorme diversiteit aan wijnstijlen en druivenrassen. Wist je dat de Loire de meest diverse wijnstijlen ter wereld heeft?
Wat theorie om te starten
We beginnen aan de Atlantische kust met de “Pays Nantais”, bekend om zijn minerale en zilte wijnen, zoals Muscadet Sèvre et Maine, perfect bij mosselen of fruits de mer. Reizen we naar het oosten, net ten noorden van de Morvan en grenzend aan Bourgogne, dan komen we in de “Centre Loire” met zijn beroemde wijnen Sancerre en Pouilly Fumé, voornamelijk op basis van Sauvignon Blanc.
Centraal in de Loire ontdekken we de meest diverse wijnregio’s: “Anjou”, “Saumur” en “Touraine”. Dit gebied heb ik bezocht op uitnodiging van het consortium “Vins du Vals de Loire”.
Aankomst met de TGV in Angers
Mijn aankomst met de TGV in Angers was een eerste kennismaking met deze prachtige stad. De oude binnenstad ademt rijke geschiedenis uit terwijl je door de smalle straatjes slentert. De vele pleinen zorgen bij mooi weer voor een levendige sfeer. En als je van winkelen houdt, heeft Angers alles wat je maar kunt wensen, zelfs een warenhuis van Lafayette.
Angers ligt niet aan de Loire, maar strekt zich uit over beide oevers van de rivier de Maine, die samen met de Loire het departement Maine-et-Loire zijn naam geeft.
De stad is beroemd om zijn prachtige kasteel. Vanaf het kasteel kun je over de brug van de Maine naar links gaan en een ontspannen fietstocht langs de rivier maken naar de samenvloeiing met de Loire. Je fietst over een autovrij fietspad direct langs de oever van de Maine.
Bezoek met degustatie in Château de Bellevue
Mijn eerste bezoek was aan Château de Bellevue in Val-du-Layon. De geschiedenis van deze wijnchâteau gaat terug tot in 1894 en is nu met Anne en Hervé Tijou toe aan zijn 5de generatie. Zij beschikken over 35ha aan wijngaarden, en zoals de naam het al doet vermoeden, een prachtig uitzicht zowel op de Loire als op de rivier Layon. Voor hun witte wijnen gebruiken zij het typische witte druivenras van de Loire: Chenin Blanc, wordt hier ook Pineau de la Loire genoemd.
Voor hun rode wijnen de typische Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon en de minder gekende Grolleau voor rosé wijnen. De bodem rond Angers bestaat vooral uit schist met klei en leisteen wat gestructureerde stevige wijnen voortbrengt.
Bij de degustatie van de wijnen bleven mij vooral bij:
In droge witte wijn: de AOP Savennières “Eclat de Schiste” gemaakt van 100% chenin, geplukt in verschillende triesen en rijping op eikenhouten vaten. Deze volle witte wijn met aroma’s van rijp geel fruit, bijna gestoofde abrikozen, kweeperengelei, honing en vanille, is een perfecte begeleider van rijke vis en wit vleesgerechten. Denk maar aan kreeft à la nage, vol au vent met kalfszweriken of vederwild. Maar ook bij harde kazen zoals comté of mimolette gaat deze wijn ook perfect.
In de zoete witte wijnen of de Vins Moelleux: AOP Coteaux du Layon 1er CRU Chaumes “Les Guignardes”. De chenin staat hier aangeplant op klei- en kalksteenbodem en worden pas zeer laat en op verschillende tijdstippen geplukt, afhankelijke van de overrijpheid of “pourriture noble” van de druiven.
Aroma’s van ananas, vijgen, lychees, vanille en kruiden doen me watertanden naar heerlijke gerechten zoals foie gras, salade van gerookte eendeborst, blauwschimmelkaas met peperkoek, of een tarte tatins van appel of peer.
Na de degustatie bij Domaine de Bellevue reden we door naar Le Petit Manoir in Saint-Melaine-sur-Aubance voor de lunch. Een gezellige bistro in het hart van de wijngaarden rond de rivier Aubance. Een authentieke bistro waar lokale wijnboeren dagelijks komen eten, met een heerlijke lokale keuken en een uitgebreide wijnkaart. Kortom een adresje om zeker mee op te nemen tijdens je bezoek aan de Loire.
Omdat de oogst volop bezig was, kon ik in de namiddag mee aan de slag met de druivenoogst en het leven van de wijnboer echt beleven.
Overnachting in Château Le Prieure
Daarna ging mijn reis verder oostwaarts richting Saumur, waar ik verbleef in Château Le Prieure. Dit elegante 12e-eeuwse kasteel biedt terrassen met een adembenemend uitzicht op de rivier de Loire. Opgericht door benedictijner monniken tijdens de Renaissance en volledig gerenoveerd in de 20e eeuw, is dit viersterrenhotel een oase van luxe op slechts een klein eindje rijden van Saumur, Angers en Tours.
Het kasteel heeft een ondergrondse kelder met 3.000 flessen wijn en een prachtige bar met grote ramen die uitkijken over de Loire. Daarnaast biedt het kasteel een gastronomisch Frans restaurant en een uitgestrekt bosrijk park van 60 hectare.
Degustatie wijnen Château de Targe
Tijdens mijn avond in Le Prieure kregen we bezoek van Paul Pisani-Ferry van Château de Targé, een wijnkasteel dat in de 17e eeuw werd opgericht en recent volledig is overgestapt op biologische wijnbouw. We proefden verschillende van hun wijnen en twee sprongen er echt uit.
Vroeger associeerde ik de rode Cabernet wijnen uit de Loire met vegetale aroma’s zoals groene paprika, boontjes en tomatenbladeren. Maar bij Château de Targé was dit absoluut niet het geval. De rode wijnen hadden een mooie structuur van rijp rood fruit, gestoofde bramen en een fijne kruidigheid.
De AOC Saumur-Champigny “Clos Saint Père”, een nieuwe cuvée sinds 2020, is een lichte rode wijn die perfect is als aperitief of bij lichte gerechten en vis. Door de korte schilmaceratie behoudt deze wijn zijn fruitige accenten.
De AOC Saumur-Champigny “Le Gory” 2017 was een uitdagend jaar (vanwege uitzonderlijke weersomstandigheden: vorst en droogte), maar het resultaat was schitterend. Een complexe rode wijn met aroma’s van zwart fruitcompote, kruiden en zachte tannines.
Een dikke proficiat aan de wijnbouwer om in een exceptioneel jaar toch zo een schitterende wijn te kunnen voortbrengen.
De ondergrondse gangen en kelders van Saumur
De dag nadien bezochten we het imposante wijndomein “Gratien & Meyer”, opgericht in 1864 door Alfred Gratien en Jean-Albert Meyer. Hoewel het tot het begin van de 21e eeuw in familiebezit bleef, is dit grote en bekende domein nu eigendom van het Duitse concern Henkell & Co. Het domein staat bekend om zijn mousserende wijnen en een rondleiding door de meer dan 5 kilometer ondergrondse gangen, waar meer dan 4 miljoen flessen rijpen, is zeker de moeite waard. Je leert er alles over de productie van mousserende wijnen, zowel vroeger als nu.
Wist je dat in de regio Saumur er ongeveer een 1.000 kilometer aan ondergrondse kelders en gangen zijn, volledig uitgehouwen in de kalk- en tuffeau-bodem. Wel deze onderaardse gangen worden gebruikt voor het rijpen van mousserende Chenin wijnen
Voor de middaglunch brachten we een kort bezoek aan Saumur, met zijn imposante kasteel dat hoog boven de stad uittorent en een prachtig uitzicht biedt over de Loire. Een bezoek aan dit kasteel is de moeite waard als je meer wilt weten over de geschiedenis van de stad. Een leuk weetje over Saumur: modeontwerpster Coco Chanel is hier geboren.
We lunchten met uitzicht op het kasteel in L’Essentiel, een bistronomisch restaurant met eenvoudige en verfijnde gerechten, waar lokale en seizoensgebonden producten prachtig worden gecombineerd.
Château de Minière: Een blik op Kathleen Van den Berghe, een Vlaamse kasteelvrouw met pit
Na ons bezoek aan Saumur, gingen we op bezoek bij Château de Minière, eigendom van de Vlaamse Kathleen Van den Berghe.
Kathleen is een bekende naam in de wijnwereld. Na vele studies zowel binnen als buiten de wijnsector, is ze nu vastbesloten om de eerste vrouwelijke Belgische Master of Wine te worden.
In 2010 kochten Kathleen en haar echtgenoot het vervallen kasteel Château de Minière in Coteaux Sur Loire. Ze hebben het kasteel volledig gerenoveerd en er verschillende gîtes bijgebouwd. Op het wijndomein kun je prachtig verblijven te midden van hun eigen wijngaarden.
Kathleen, een gepassioneerde kunstliefhebber, heeft het domein verrijkt met hedendaagse kunstwerken. Naast het historische park, waar je rustig kunt wandelen, kun je genieten van de vele artistieke elementen die het kasteel een unieke sfeer geven.
Na enkele jaren hebben ze een tweede kasteel, “Domaine du Surronde”, inclusief wijngaarden aangekocht in de regio van AOP Quarts du Chaumes, om hun assortiment Chenin Blanc te vervolledigen. Kathleen en haar team hebben er ook bewust voor gekozen om op beide domeinen 100% biologisch te werken.
Tijdens de uitgebreide degustatie was ik helemaal getriggerd door volgende 2 wijnen:
AOC Crémant de Loire “Blanc de Noirs de Minière” brut nature: een mousserende wijn gemaakt van 100% Cabernet Franc. Met 48 maanden sur latte heeft deze Crémant een mooie volle rondeur, fijne pareling, mondvullend met aroma’s van mirabellen en brioche. Het is een ideale aperitief en een schitterend alternatief voor champagne.
AOC Bourgeuil “Vignes Centenaires de Minière”: Cabernet Franc druiven afkomstig van 100 jaar oude wijnstokken geven deze wijn een mooie complexiteit. In de neus ervaarde ik aroma’s van donkerrood gecompoteerd fruit, violetsnoepjes, kruiden en munt. In de mond was dit voor mij een ware smaak explosie: rood fruit, amandel, cassis en bramen, kruiden, minerale toetsen, vanille Wat deze Cabernet zo mooi maakt, is dat de tannines mooi versmolten zijn en dat zowel de zuren als de tannines perfect in balans zijn. De afdronk is schitterend lang; deze wijn roept de herfst op met zijn stoofpotjes.
Tours, een levendige stad aan de Loire
Na het bezoek inclusief uitgebreide degustatie bij Château de la Minière, verplaatsten we ons naar het centrum van Tours, de hoofdstad van de Touraine.
Tours bruist van cultuur en geschiedenis, en er zijn tal van bezienswaardigheden te ontdekken in deze levendige stad aan de oevers van de Loire. Zo vind je er Rue Colbert, een sfeervolle hoofdstraat met middeleeuwse architectuur, en Place Plumereau, een gezellig plein met pittoreske houten huisjes en terrasjes. De imposante gotische kathedraal Saint-Gatien en de historische abdijkerk Saint Julien zijn absoluut een bezoek waard. Daarnaast biedt Tours interessante musea, zoals het Musée des Beaux Arts met maar liefst 1.000 tentoongestelde werken, en het Musée du Compagnonnage, gewijd aan oude ambachten.
Champalou in Vouvray: Een familiedomein met passie en toewijding aan Chenin Blanc
Onze laatste degustatie tijdens onze trip door de Loire bracht mij naar het hart van de bekende regio Vouvray, ten oosten van Tours. Deze regio staat bekend om zijn mousserende, stille droge, halfdroge en zoete wijnen, allemaal gemaakt van 100% Chenin Blanc (sec, demi-sec of doux).
Deze unieke appellatie strekt zich uit over 2.200 hectare, verdeeld over 8 gemeenten tussen Amboise en Tours, aan de rechteroever van de Loire. De bodem bestaat voornamelijk uit tuffeau, een wit-gele kalksteen vermengd met zand en silex, wat de wijnen uit dit gebied hun karakteristieke smaak geeft.
Vouvray is dan ook een on-eindig-heid aan smaken en culinaire fantasieën…
Dit bezoek was een écht hoogtepunt: een klein familiedomein genaamd Champalou in Vouvray. We werden hartelijk ontvangen door de charmante mama Catherine. De familie Champalou bezit 25 hectare wijngaarden in Vouvray en produceert mousserende, droge en zoete witte wijnen. Respect voor het milieu en duurzame wijnbouw staan centraal in hun werk-ethiek.
Ondertussen heeft hun dochter Céline de leiding overgenomen. Ze is een dynamische, goedlachse en ambitieuze jonge vrouw die haar expertise heeft opgedaan bij wijndomeinen in Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, Canada, Corsica en Languedoc voordat ze terugkeerde naar Vouvray. Het is door deze verrijkende ervaringen en de kennis van de “verschillende wijnwerelden” dat ze hier haar eigen toekomst kiest: “une vigneronne independente de chenin à Vouvray”
In de degustatieruimte van Champalou konden we de Vouvray in al zijn facetten proeven van mousserend, droog, halfdroog tot zoet.
Het was uitermate moeilijk om een keuze te maken uit hun geproefde wijnen want voor mij waren het één voor één allemaal toppers. Deze twee wil ik graag met jullie delen:
Champalou Vouvray Sec 2022: De wijn toont een helder bleekgele kleur in het glas. In de neus aroma’s van subtiel geroosterde noten, delicate witte rozen en een vleugje rijpe appel. Bij de eerste slok valt mij een licht zoetje op, maar is perfect in balans met de aanwezige zuren, waardoor de wijn zijn frisheid behoudt. De smaak is rijk en complex, met uitgesproken fruittonen, hints van marmelade, een beetje munt, zachte witte peper en een subtiele rokerigheid. Een waar smakenpallet.
Vouvray Les Tries 2003: De zoetheid, complexiteit en subtiliteit van deze zoete witte wijn vormen een explosie van smaken die op zichzelf voldoende zijn. Eigenlijk moet ik niets meer toevoegen dit is een godendrank! Deze uitzonderlijke vintage werd niet elke geproduceerd, enkel wanneer de druiven in optimale omstandigheden kunnen rijpen hebben voor de juiste pourriture noble.
Met dit laatste bezoek en deze prachtige wijn sluiten we onze wijnreis door de Loire af. Terug naar Tours om daar de TGV te nemen, met een bagage vol interessante wijngesprekken en mooie herinneringen aan de bezochte wijndomeinen.
Deze trip zeker voor herhaling vatbaar en een absolute aanrader voor elke wijnliefhebber.
Mijn dank gaat uit naar Vins de Vals de Loire en alle wijndomeinen die ons hebben verwelkomd en hun passie met ons hebben gedeeld.
Nog enkele cijfers
- 34 appellaties AOP
- 1 appellatie IGP Val de Loire
- 14 departementen
- 42.000 ha aan wijngaarden
- 800 km wijnroutes
Belangrijkste druiven:
Wit: Chenin, Sauvignon Blanc, Melon de Bourgogne, Chardonnay
Rood: Cabernet Franc, Gamay, Grolleau
- 37% witte wijnen
- 30% rosé wijnen
- 20% rode wijnen
- 13% mousserende wijnen
Te onthouden websites en adressen
https://www.vinsvaldeloire.fr/fr
Restaurants en overnachtingen
https://hotelsaintjulien.com/
https://www.prieure.com/
https://www.restaurant-lessentiel-saumur.fr/
https://www.restaurant-le-petit-manoir.com/
https://www.hilton.com/en/hotels/tufgigi-hilton-garden-inn-tours-centre/
Wijndomeinen
https://www.chateaudebellevue.fr/fra
https://cavesdelaloire.com/
https://chateaudetarge.fr/
https://www.gratienmeyer.com/
https://www.chateaudeminiere.com/nl/
https://champalou.com/
You might also like
